Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 13-7-2025 === τῶν Ἁγίων 630 Θεοφόρων Πατέρων τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. ===

 Ε.Ι.Π.Α.Σ.

            13-07-2025 † τῶν Ἁγίων 630 Θεοφόρων Πατέρων τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. † Ἡ Σύναξις τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, καὶ τοῦ \ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Στεφάνου τοῦ Σαββαΐτου. Μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Γολινδούχ, τῆς μετονομασθείσης Μαρίας.

 

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ´.

Τὸ φαιδρὸν τῆς Ἀναστάσεως κήρυγμα, ἐκ τοῦ Ἀγγέλου μαθοῦσαι αἱ τοῦ Κυρίου Μαθήτριαι, καὶ τὴν

προγονικὴν ἀπόφασιν ἀπορρίψασαι, τοὶς Ἀποστόλοις καυχώμεναι ἔλεγον, Ἐσκύλευται ὁ θάνατος, ἡγέρθη Χριστὸς ὁ Θεός, δωρούμενος τῶ κόσμω τὸ μέγα ἔλεος.

 

Ἀπολυτίκιον τῶν Ἁγίων Πατέρων Ἦχος πλ. δ'

Ὑπερδεδοξασμένος εἶ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ φωστῆρας ἐπὶ γῆς τοὺς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας, καὶ δι' αὐτῶν πρὸς τὴν ἀληθινὴν πίστιν, πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας, Πολυεύ-σπλαγχνε δόξα σοι.

 

Ἀπολυτίκιον Τοῦ Ναοῦ

 

 Κοντάκιον Ἦχος β΄

 Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε, μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς, ἀλλὰ πρόφθασον, ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι. Τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί, Θεοτόκε, τῶν τιμώντων σε.

======================================================

Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Δ΄ Οἰκ. Συνόδου (Τίτ. γ΄ 8-15)

8 Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ πε­­ρὶ τούτων βούλομαί σε δια­­βεβαιοῦσθαι, ἵνα φρον­­τί­­ζωσι καλῶν ἔργων προΐ­στασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώ­ποις· 9 μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. 10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, 11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. 12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. 13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρό­πεμ­­­ψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. 14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγ-καίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. 15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

                        ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ

8 Τό ὅτι δικαιωθήκαμε καί ἀναγεννηθήκαμε καί θά κληρονομήσουμε τήν αἰώνια ζωή εἶναι λόγος καί ἀλήθεια ἀξιόπιστη. Καί γι’ αὐτά τά θέματα θέλω νά μιλᾶς μέ βεβαιότητα καί μέ κύρος, γιά νά φροντίζουν ὅσοι ἔχουν πιστέψει στό Θεό νά πρωτοστατοῦν ἀκούραστα σέ καλά ἔργα. Αὐτά εἶναι τά καλά ἔργα καί τά ὠφέλιμα στούς ἀνθρώπους· αὐτά γιά τά ὁποῖα σᾶς μίλησα. 9 Ἀπόφευγε τίς ἀνόητες συζητήσεις καί τίς γενεαλογίες γιά τούς μυθικούς θεούς ἤ τούς εὐγενεῖς προγόνους, ὅπως καί τίς φιλονικίες καί διαμάχες γιά τόν ἰουδαϊκό νόμο, διότι δέν φέρνουν καμία ὠφέλεια καί εἶναι μάταιες. 10 Αἱρετικό ἄνθρωπο πού ἐπιμένει νά δημιουργεῖ σκάνδαλα καί διαιρέσεις στήν Ἐκκλησία, μολονότι τόν συμβούλευσες γιά πρώτη καί δεύτερη φορά, παράτησέ τον καί ἀπόφευγέ τον.11 Γνώριζε ὅτι ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ἔχει διαστραφεῖ καί ἁμαρτάνει· καί γιά τήν ἁμαρτία του αὐτή ἐλέγχεται καί κατακρίνεται ἀπό τή συνείδησή του καί ἀπό τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό. 12 Ὅταν σοῦ στείλω τόν Ἀρτεμᾶ ἤ τόν Τυχικό, φρόντι­σε γρήγορα νά ἔλθεις στή Νικόπολη, διότι ἐκεῖ ἀπο­φά­σι­σα νά περάσω τό χειμώνα. 13 Τόν Ζηνᾶ τό νομοδιδάσκαλο καί τόν Ἀπολλώ κατευόδωσέ τους, ἑτοιμάζοντας μέ ἐπιμέλεια ὅ,τι τούς χρειαστεῖ, γιά νά μήν τούς λείπει τίποτε στό ταξίδι τους. 14 Μέ τήν εὐκαιρία μάλιστα τῆς προετοιμασίας αὐτῆς ἄς παίρνουν μάθημα καί οἱ δικοί μας νά πρωτοστατοῦν καί νά ἐργάζονται καλά ἔργα καί νά συντρέχουν τούς ἀδελφούς στίς ἀπαραίτητες ὑλικές τους ἀνάγκες, γιά νά μή στεροῦνται ἀπό πνευματικούς καρπούς. 15 Σέ χαιρετοῦν ἐγκάρδια ὅλοι ὅσοι εἶναι μαζί μου. Χαιρέτησε ὅσους μᾶς ἀγαποῦν, ἐπειδή ἔχουν κοινή πί­στη μέ μᾶς. Σᾶς εὔχομαι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νά εἶναι μέ ὅλους σας. Ἀμήν.

 

     ==================================================

 Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς τῶν Ἁγίων Πατέρων Δ΄ Οἰκ. Συνόδου (Ματθ. ε΄ 14-19)

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς· Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. οὐ δύναται πόλις κρυ­βῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμ­πει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον κατα­λῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.

                                    ΅Ερμηνευτική απόδοση

¹⁴ Σεις με το φωτεινόν σας παράδειγμα και τα λόγια του Ευαγγελίου είσθε το πνευματικόν φως της ανθρωπότητος. Οπως δε μία πόλις που είναι κτισμένη επάνω στο όρος, δεν ημπορεί να κρυφθή, έτσι και ο ιδικός σας βίος θα υποπίπτη, είτε το θέλετε είτε όχι, εις την αντίληψιν των ανθρώπων. ¹⁵ Και όταν ανάπτουν λύχνον οι άνθρωποι, δεν τον θέτουν κάτω από τον κάδον, αλλά επάνω στον λυχνοστάτην, ώστε να φωτίζη όλους εκείνους που ευρίσκονται μέσα στο σπίτι. ¹⁶ Το φως λοιπόν (που επήρατε από εμέ και είναι τώρα ιδικόν σας) έτσι ας λάμψη εμπρός στους ανθρώπους, δια να ίδουν τα καλά σας έργα και δοξάσουν τον Πατέρα σας τον ουράνιον, που έχει τέτοια ενάρετα τέκνα. ¹⁷ Μη νομίσετε ότι ήλθα να καταλύσω τον νόμον του Μωϋσέως η την διδασκαλίαν των προφητών. Δεν ήλθα να καταλύσω αυτά, αλλά να τα τηρήσω, να τα εκπληρώσω και να τα ολοκληρώσω εις ένα τέλειον νόμον. ¹⁸ Διότι σας διαβεβαιώ με πάσαν επισημότητα, ότι έως ότου υπάρχη ο ουρανός και η γη, ούτε ένα γιώτα η ένα κόμμα, δεν θα παραπέση από τον νόμον, μέχρι την στιγμήν που όλα θα επαληθεύσουν και θα πραγματοποιηθούν εις την ζωήν και το έργον μου. ¹⁹ Εκείνος λοιπόν, που θα παραβή μίαν από τας εντολάς αυτάς, που φαίνονται μικραί και ασήμαντοι, και διδάξη έτσι τους ανθρώπους, θα ονμασθή ελάχιστος εις την βασιλείαν των ουρανών. Εκείνος όμως που θα αγωνισθή να τηρήση όλας τας εντολάς και διδάξη την τήρησιν αυτών και στους ανθρώπους, αυτός θα ανακηρυχθή μέγας εις την βασιλείαν των ουρανών.

 

                     ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Τὴ σημερινὴ Κυριακὴ ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ ἰδιαιτέρως τὴ μνήμη τῶν ἁγίων καὶ θεοφόρων Πατέρων, οἱ ὁποῖοι συγκρότησαν τὴν Δ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο στὴ Χαλκηδόνα τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὸ ἔτος 451 καὶ ἔλυσαν ἕνα πολὺ δύσκολο θεολογικὸ ζήτημα, σχετικὰ μὲ τὸ δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Τὴν ἐποχὴ ἐκείνη δύο φοβερὲς αἱρέσεις πλήγωναν τὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας: ὁ Νεστοριανισμός, ποὺ ὑποτιμοῦσε τὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ, καὶ ὁ Μονοφυσιτισμός, ποὺ ἐξαφάνιζε τὴν ἀνθρώπινη φύση του. Οἱ 630 θεοφόροι Πατέρες τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος διατύπωσαν μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια τὴ δογματικὴ ἀλήθεια ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι τέλειος Θεὸς καὶ τέλειος ἄνθρωπος. Ἕνα Πρόσωπο μὲ δύο τέλειες φύσεις, τὴ θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη.

                                    1. «Ἀστέρες πολύφωτοι»

Στοὺς ἁγίους Πατέρες εἶναι ἀφιερωμένα τὰ ἱερὰ ἀναγνώσματα τῆς θείας Λειτουργίας. Στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ ἀκούσαμε τὸν Κύριο νὰ λέει στὸν εὐρύτερο κύκλο τῶν Μαθητῶν του: «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Ἐσεῖς εἶσθε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, διότι ἔχετε προορισμὸ μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὰ λόγια σας νὰ μεταδίδετε τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας στοὺς ἀνθρώπους ποὺ βρίσκονται στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς πλάνης.

Ἡ πηγὴ τοῦ φωτὸς εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Ἐκεῖνος φανερώνει τὴν ἀλήθεια περὶ τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς αἰώνιας Βασιλείας του, τὸν οὐράνιο προορισμό μας, τὸ νόημα τῆς ἐπίγειας ζωῆς μας. Γι᾿ αὐτὸ σὲ ἄλλη περίσταση ὁ Χριστὸς εἶχε πεῖ: «ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. η΄ 12)· Ἐγὼ εἶμαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Ἐκεῖνος λοιπόν, ὁ Ὁποῖος εἶναι ἡ πηγὴ τοῦ φωτός, μᾶς τόνισε σήμερα ὅτι καὶ ὁ κάθε πιστὸς ἀκόλουθός του ἀντανακλᾶ τὸ φῶς του καὶ γίνεται καὶ αὐτὸς φῶς τοῦ κόσμου.

Ὁ λόγος αὐτὸς βρίσκει ἀπόλυτη ἐφαρμογὴ στοὺς θεοφόρους Πατέρες τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ὄχι ἁπλῶς φῶτα, ἀλλὰ ἥλιοι ἀναδείχθηκαν· «ἀστέρες πολύφωτοι τοῦ νοητοῦ στερεώματος», ὅπως εὔστοχα τοὺς ὀνομάζει ἕνα ὑπέροχο τροπάριο τοῦ Ὄρθρου. Λαμπροὶ ἀστέρες τοῦ πνευματικοῦ στερεώματος τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ σκόρπισαν τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ στὴν οἰκουμένη· τὸ φῶς τῆς ἀπλανοῦς θεογνωσίας. Μᾶς φανέρωσαν τὴν ἀλήθεια περὶ τοῦ Χριστοῦ. Ὑπῆρξαν κανόνες ἀκρίβειας μὲ τὴ ζωὴ καὶ τὴ διδασκαλία τους· πνευματικοὶ φάροι στὸ σκοτάδι κάθε ἐποχῆς.

                               2. Ἐφαρμογὴ ὅλων τῶν ἐντολῶν

Στὴ συνέχεια τοῦ λόγου του ὁ Κύριος ἐπισημαίνει ὅτι ἡ διδασκαλία του, οἱ ἐντολές του ἔχουν αἰώνιο κύρος, ἀκατάλυτη δύναμη καὶ τονίζει ὅτι: «ὃς ἐὰν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν». Ὅποιος δηλαδὴ παραβεῖ μία ἀπὸ τὶς ἐντολές μου, ποὺ φαίνονται μικρὲς κι ἀσήμαν­τες, καὶ διδάξει τοὺς ἀνθρώπους νὰ τὶς θεωροῦν ἀσήμαντες, θὰ κηρυχθεῖ τελευταῖος στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Ὑπάρχουν δυστυχῶς στὶς ἡμέρες μας Χριστιανοί, ποὺ περιφρονοῦν τὴ διακήρυξη αὐτὴ τοῦ Κυρίου καὶ λένε ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο δὲν μπορεῖ νὰ ἐφαρμοσθεῖ πλήρως στὴν ἐποχή μας. Κάποιες ἀπὸ τὶς ἐντολές του, κυρίως ὅσες σχετίζονται μὲ ζητήματα ἠθικῆς φύσεως, ἀφοροῦν σὲ παλαιότερες ἐποχὲς καὶ πρέπει νὰ ἐκσυγχρονισθοῦν, ὑποστηρίζουν ἐσφαλμένα.

Τὰ λόγια τοῦ Κυρίου ὡστόσο εἶναι σαφὴ καὶ ξεκάθαρα. Οἱ ἐντολές του ἔχουν αἰώνιο κύρος καὶ καθεμία ἀπὸ αὐτὲς ἔχει ἀπόλυτη σημασία καὶ ἀξία. Ὁ Χριστιανὸς λοιπὸν καλεῖται ν’ ἀγωνίζεται, ὥστε νὰ ἐφαρμόζει ὄχι μόνο ὅσες ἀπὸ τὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου τὸν ἐξυπηρετοῦν ἢ τὸν βολεύουν, ἢ ὅσες δὲν περιορίζουν τὰ πάθη του, παραθεωρώντας τὶς ὑπόλοιπες, ἀλλὰ νὰ τηρεῖ τὸ Εὐαγγέλιο στὸ σύνολό του. Τότε μόνο πορεύεται κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ὡς ζωντανὸ μέλος τῆς Ἐκκλησίας.

                                     3. Οἱ ἀληθινὰ μεγάλοι

Ὅποιος μάλιστα ἐφαρμόσει τὶς ἐντολὲς τοῦ Κυρίου καὶ διδάξει καὶ ἄλλους νὰ τὶς τηροῦν, «οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν». Αὐτὸς θὰ ἀνακηρυχθεῖ μεγάλος στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ὑπογράμμισε ὁ Χριστός. Ἴσως τὰ λόγια αὐτὰ μᾶς βοηθοῦν νὰ κατανοήσουμε κάπως καλύτερα τὸ μεγάλο πνευματικὸ ἀνάστημα, τὸ ὕψος τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος. Ἐφάρμοσαν μὲ πιστότητα τὸ Εὐαγγέλιο στὸ σύνολό του καὶ τὸ δίδαξαν μὲ ἀπόλυτη ἀκρίβεια, ὅπως τὸ παρέλαβαν, χωρὶς νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν κάτι ἀπὸ αὐτό. Κήρυξαν τὸν Θεάνθρωπο Χριστὸ ὡς τέλειο Θεὸ καὶ τέλειο ἄνθρωπο. Κράτησαν ἀνόθευτη τὴ διδασκαλία ποὺ παρέλαβαν ἀπὸ τοὺς ἁγίους Ἀποστόλους καὶ τοὺς ἀποστολικοὺς Πατέρες.

Μᾶς βεβαιώνουν μάλιστα μὲ τὸ αἰώνιο παράδειγμά τους ὅτι ἀληθινὰ μεγάλος δὲν εἶναι ὁ πλούσιος, ἢ ὁ εὐφυής, ἢ ὁ ἰσχυρός, ἀλλὰ αὐτὸς ποὺ ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸν αἰώνιο λόγο τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ὑπερβαίνει τὰ στενὰ ὅρια τῆς γῆς καὶ τοῦ κόσμου αὐτοῦ, κινεῖται στὸ πνευματικὸ στερέωμα, γίνεται Ἅγιος, ἕνα μυρίπνοο ἄνθος τοῦ Παραδείσου, ἕνα ἀγλάισμα ὅλης τῆς οἰκουμένης. Εἴθε νὰ μᾶς ἀξιώσει ὁ Κύριος τῆς χαρᾶς αὐτῆς!