ΤΟΥΡΚΟΙ ΒΕΒΗΛΩΝΟΥΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ

Χριστιανικές εκκλησίες και ελληνικά μνημεία βεβηλώνονται από Τούρκους

Χριστιανικές εκκλησίες και ελληνικά μνημεία βεβηλώνονται από Τούρκους

Για τις ανάγκες τηλεοπτικών σειρών δεν διστάζουν να τους βάλουν φωτιά

Χριστιανικές εκκλησίες, ελληνικά αρχοντικά και έργα τέχνης μεγάλης αξίας έχουν βεβηλωθεί ή καταστραφεί τα τελευταία χρόνια στην περιοχή της Καππαδοκίας, που συχνά επιλέγεται ως ιδανικό σκηνικό για τα γυρίσματα τουρκικών τηλεοπτικών σειρών ή κινηματογραφικών ταινιών. 

Και δεν πρόκειται για ατυχήματα αλλά για τραγική αδιαφορία των τηλεοπτικών συνεργείων που για να γυρίσουν εντυπωσιακές σκηνές, δεν διστάζουν να βεβηλώσουν τόπους ιστορικής σημασίας. Τουλάχιστον αυτό συνάγεται από το ότι Τούρκοι αξιωματούχοι πολιτιστικών οργανισμών της περιοχής είναι οι πρώτοι που έχουν ξεσηκωθεί και ζητούν την παρέμβαση των εισαγγελικών αρχών.

Το εσωτερικό της Κοιμήσεως της Παναγίας στη Νεάπολη

Τελευταίο «θύμα» τουρκικής τηλεοπτικής παραγωγής είναι η εκκλησία της Κοιμήσεως της Παναγίας στο Νεβσεχίρ (Νεάπολη) της Καππαδοκίας. Όπως έγραψε η τουρκική εφημερίδαYeni Safak, οι δημιουργοί της σειράς Emanet (Παρακαταθήκη), με πρωταγωνιστές τους γνωστούς και στην Ελλάδα Μεχμέτ Ακίφ Αλακούρτ (Σιλά) και την Οζλέμ Γιλμάζ (Μοιραίος Έρωτας), διάλεξαν το εσωτερικό της ιστορικής εκκλησίας για να γυρίσουν σκηνές βίας, ενώ έκαναν ζημιές και στο εξωτερικό της.

Η αφίσα απο την τουρκική σειρά Emanet

Το γεγονός προκάλεσε την αντίδραση τοπικών αξιωματούχων. Μάλιστα ο διευθυντής του Ιδρύματος Έρευνας και Προστασίας Πολιτιστικών Κτισμάτων της Καππαδοκίας, Μιουκρεμίν Τοκμάκ προχώρησε σε καταγγελία στην εισαγγελία. «Η καταστροφή είναι πολύ μεγάλη» σημειώνει ο Τοκμάκ στην καταγγελία του, επειδή οι ιθύνοντες της σειράς που γυρίζεται για το FOX TV και ήδη έχει ελληνική σελίδα στο Facebook , κατέστρεψαν τις σιδερένιες μπάρες που είχαν τοποθετηθεί για την προστασία του περίβολου της εκκλησίας και αφού παραβίασαν τις πόρτες, εισέβαλλαν στο εσωτερικό.

Η Κοίμηση της Παναγίας λειτουργούσε κανονικά από το 1849 μέχρι το 1924. Την περίοδο 1950-1983 είχε μετατραπεί σε φυλακή και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε στην τύχη της. Από το 1986 και μετά, λόγω της ιστορικής και τουριστικής αξίας της, άρχισαν έργα αναστύλωσης που ωστόσο δεν συνεχίστηκαν.

Και να ήταν η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τόσο αποτροπιαστικό. Δυστυχώς έχει ξανασυμβεί.

Καταστροφές στη Σινασό και τη Τζαλέλα

Το ελληνικό αρχοντικό στη Σινασό

Πριν από τρία χρόνια, το τουρκικό Ίδρυμα για την Προώθηση και Προστασία του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομίας (CEKUL) είχε καταγγείλει ότι τηλεοπτικά συνεργεία που πήγαν στην περιοχή της Καππαδοκίας για γυρίσουν σειρές για τη μικρή οθόνη έκαναν σοβαρές ζημιές σε χριστιανικές εκκλησίες, ελληνικές κατοικίες ιστορικής σημασίας και άλλες πολιτιστικές δομές. 

Από τα γυρίσματα της τουρκικής σειράς Hayat Devam Ediyor

«Έβαλαν φωτιά σε ένα παλιό ελληνικό αρχοντικό σε γειτονιά του Μουσταφά-πασά, για τις ανάγκες της τηλεοπτικής σειράς Hayat Devam Ediyor (Η ζωή συνεχίζεται), που γυρίστηκε από τον Τούρκο τραγουδιστή και σκηνοθέτη Μαχσούν Κιρμιζιγκιούλ» είχε πει στην τουρκική εφημερίδα Hurriyet ο εκπρόσωπος του ιδρύματος, Μουσταφά Καγιά αναφερόμενος στην καταστροφή του ιστορικού κτιρίου που βρισκόταν στο ελληνόφωνο χωριό Σινασός, όπου πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών είχε περίπου 3.000 Έλληνες κατοίκους. Στο ελληνόφωνο χωριό οι κάτοικοι είχαν υψηλό θρησκευτικό συναίσθημα και ισχυρό εθνικό φρόνημα λόγω της ελληνικής καταγωγής τους.

Ο Μουσταφά Καγιά είχε αποκαλύψει τότε ότι με ανάλογη ασέβεια είχαν φερθεί και μέλη της ομάδας παραγωγής της τηλεοπτικής σειρας Yer Gok Ask (Η αγάπη είναι παντού) στο Ουργκούπ, δηλαδή το Προκόπι, τον τόπο όπου έζησε, εργάστηκε και αγίασε ο Όσιος Ιωάννης ο Ρώσσος. 

Η αποτροπιαστική εικόνα του εσωτερικού της χριστιανικής εκκλησίας

Για τις ανάγκες του σήριαλ είχαν βάλει φωτιά σε λάστιχα και ξύλα στο εσωτερικό χριστιανικού ναού, στην περιοχή Τζεμίλ ή Τζαλέλα όπως ονομαζόταν όταν ζούσαν εκεί Έλληνες, πριν από το ΄24.  Επιπλέον έκαψαν τέσσερα πολύτιμα έργα τέχνης που είχε παραχωρήσει στο χωριό το ιδιωτικό Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας της Καππαδοκίας. 

Οι κάτοικοι της Τζαλέλα, μετά την φυγή τους από την περιοχή, εγκαταστάθηκαν έξω από την Λάρισα και ονόμασαν το χωριό τους Ομορφοχώρι. Ο Γεώργιος Σεφέρης ήταν ο πρώτος Έλληνας που επισκέφθηκε το χωριό μετά το ξερίζωμα των κατοίκων. Είχε μάλιστα γράψει «τα σπίτια τους ήταν χτισμένα με άσπρα ορθογώνια αγκωνάρια και με ευχάριστες γραμμές με μικρές κολόνες στην πρόσοψη, με λαξευτά πλουμίδια. Πολλές φορές σκέφτηκα ότι το υλικό κάνει κατά μέγα μέρος την τέχνη» αναφερόμενος στα όμορφα σπίτια που αντίκρισε. 

Μετά από όλα αυτά είναι να αναρωτιέται κανείς, ποια είναι η θέση του επίσημου τουρκικού κράτους, για την καταστροφή πολιτιστικών θησαυρών που βρίσκονται στα εδάφη του. Υπάρχει;

Κείμενο: Πόπη Παπαγεωργίου με πληροφορίες από τις τουρκικές εφημερίδες Yeni Safak και Hurriyet