Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ της Κυριακής 16 Ιουλίου 2017 – ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Δ΄ ΣΥΝΟΔΟΥ

π.Α.Σ.Ε.Ι.Π.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Προς Τίτον (γ΄ 8-15)
Τέκνον Τίτε, πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. Ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιΐστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι.
Αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος.

Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ

κέκρικα παραχειμάσαι. Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. Μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι.
Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ' ἐμοῦ πάντες. Ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Τέκνον Τίτε, εἶναι ἀξιόπιστα τὰ λόγια αὐτά, καὶ αὐτὰ θέλω νὰ διαβεβαιώνῃς, ὥστε νὰ φροντίζουν ἐκεῖνοι ποὺ ἐπίστεψαν εἰς τὸν Θεὸν νὰ εἶναι πρωτοπόροι καλῶν ἔργων. Αὐτὰ εἶναι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα διὰ τοὺς ἀνθρώπους, ἀλλ’ ἀπόφευγε μωρὰς συζητήσεις, γενεαλογίας, ἔριδας καὶ φιλονεικίας διὰ τὸν νόμον, διότι εἶναι ἀνωφελεῖς καὶ μάταιαι.
Αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ πρώτην καὶ δευτέραν νουθεσίαν, ἄφηνέ τον. Νὰ γνωρίζεις ὅτι ἕνας τέτοιος ἔχει διαστραφῆ, ἁμαρτάνει καὶ ἔτσι καταδικάζει ὁ ἴδιος τὸν ἑαυτόν του.
Ὅταν θὰ στείλω τὸν Ἀρτεμᾶν σ’ ἐσὲ ἢ τὸν Τυχικόν, φρόντισε νὰ ἔλθῃς σ’ ἐμὲ εἰς τὴν Νικόπολιν, διότι ἐκεῖ ἀπεφάσισα νὰ περάσω τὸν χειμῶνα. Τὸν Ζηνᾶν τὸν νομικόν, καὶ τὸν Ἀπολλὼ κατευόδωσέ τους μὲ ἐνδιαφέρον, διὰ νὰ μὴ τοὺς λείψῃ τίποτε. Ἂς μαθαίνουν καὶ οἱ δικοί μας νὰ εἶναι πρωτοπόροι καλῶν ἔργων εἰς ἐπειγούσας ἀνάγκας, διὰ νὰ μὴν εἶναι ἄκαρποι.
Σὲ χαιρετοῦν ὄλοι ὅσοι εἶναι μαζί μου. Χαιρέτησε ἐκείνους ποὺ μᾶς ἀγαποῦν ἐν πίστει. Ἡ χάρις νὰ εἶναι μαζὶ μὲ ὅλους σας. Ἀμήν.

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ Κατά Ματθαίον (ε΄ 14-19)
Εἶπεν ὁ Κύριος· ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Οὐ δύναται πόλις κρυβῆναι ἐπάνω ὄρους κειμένη· οὐδὲ καίουσι λύχνον καὶ τιθέασι αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ᾿ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ. Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
Μὴ νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον ἢ τοὺς προφήτας· οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλὰ πληρῶσαι. Ἀμὴν γὰρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, ἰῶτα ἓν ἢ μία κεραία οὐ μὴ παρέλθῃ ἀπὸ τοῦ νόμου ἕως ἂν πάντα γένηται. Ὅς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν· ὃς δ᾿ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν.

Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Εἶπεν ὁ Κύριος: Σεῖς εἶσθε τὸ φῶς τοῦ κόσμου· δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ κρυφθῇ πόλις, ποὺ βρίσκεται ἐπάνω σὲ ἕνα βουνό. Οὔτε ἀνάβουν λυχνάρι καὶ τὸ τοποθετοῦν κάτω ἀπὸ τὸ μόδι, ἀλλὰ ἐπάνω εἰς τὸν λυχνοστάτην καὶ ἔτσι λάμπει εἰς ὅλους, ποὺ βρίσκονται εἰς τὸ σπίτι. Ἔτσι πρέπει νὰ λάμψῃ τὸ φῶς σας ἐμπρὸς στοὺς ἀνθρώπους, διὰ νὰ ἰδοῦν τὰ καλά σας ἔργα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν Πατέρα σας ποὺ εἶναι εἰς τὸν οὐρανόν».
«Μὴ νομίσετε ὅτι ἦλθα διὰ νὰ καταργήσω τὸν νόμον ἢ τοὺς προφῆτας. Δὲν ἦλθα νὰ καταργήσω, ἀλλὰ νὰ ἐκπληρώσω. Ἀλήθεια σᾶς λέγω, ἕως ὅτου παρέλθῃ ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ, οὔτε ἕνα γιῶτα ἢ μικρὴ στιγμὴ δὲν θὰ καταργηθῇ ἀπὸ τὸν νόμον, μέχρις ὅτου γίνουν ὅλα. Ἐκεῖνος λοιπὸν ποὺ θὰπαραβῇ μίαν ἀπὸ τὰς ἐντολὰς αὐτὰς τὰς ἐλαχίστας καὶ διδάξῃ τοὺς ἄλλους νὰ κάνουν τὸ ἴδιο, αὐτὸς θὰ ὀνομασθῇ ἐλάχιστος εἰς τὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ τὰς ἐφαρμόζει καὶ τὰς διδάσκει, αὐτὸς θὰ ὀνομασθῇ μεγάλος εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.

Ομιλία είς  το Ευαγγέλιον 

 1. Οἱ Χριστιανοὶ ἀκτινοβολοῦν τὸν Χριστὸ

Οἱ Χριστιανοὶ εἶναι τὸ φῶς τοῦ κόσμου, δηλαδὴ ἔχουν ἀποστολὴ νὰ φωτίζουν τὸν κόσμο, τοὺς συνανθρώπους τους· νὰ τοὺς φωτίζουν πνευματικὰ μὲ τὰ λόγια τους καὶ μὲ τὴν ἁγία ζωή τους. Ὁ Κύριος ὅμως λέει ὅτι οἱ πιστοὶ δὲν εἶναι κάποια ἀπὸ τὰ φῶτα τοῦ κόσμου ἀλλὰ «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» – μὲ ἄρθρο καὶ στὸν ἑνικό. Τί σημαίνει αὐτό;
Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος διεκήρυξε κάποτε: «Ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. η´ 12). Εἶναι Ἐκεῖνος ποὺ φωτίζει πνευματικὰ κάθε ἄνθρωπο, ὁ νοητὸς Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, ὅπως ὀ­νομάζεται στὴν Παλαιὰ Διαθήκη (βλ. Μαλαχ. δ´ 2). Ὅ,τι εἶναι ὁ ἥλιος γιὰ τὴ γῆ μας, εἶναι ὁ Χριστὸς γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα. Χωρὶς τὸν ἥλιο ὁ πλανήτης μας θὰ ἦταν μιὰ παγωμένη κατασκότεινη ἔρημος. Χωρὶς τὸν Χριστὸ ὁ κόσμος εἶναι βυθισμένος στὸ σκοτάδι τῆς ἄγνοιας, τῆς πλάνης καὶ τοῦ πνευματικοῦ θανάτου. Ἑνωμένος μὲ τὸν Χριστὸ ζεῖ μέσα στὸ φῶς τῆς ἀλήθειας καὶ τῆς ζωῆς.
Ἑπομένως ὁ παραπάνω λόγος τοῦ Κυρίου σημαίνει ὅτι οἱ πιστοὶ καλοῦν­ται νὰ συνδεθοῦν τόσο στενὰ μαζί Του, ὥ­σ­­τε νὰ γίνουν φῶς, ὅπως εἶναι Ἐκεῖ­νος, ὅσο εἶναι δυνατόν· νὰ φθάσουν νὰ ποῦν μαζὶ μὲ τὸν ἀπόστολο Παῦλο: «Ζῶ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλ. β´ 20). Δὲν ζῶ πιὰ ἐγώ, ζεῖ μέσα μου ὁ Χριστός. Ἔχω παραδοθεῖ στὸ Χριστό· ἡ σκέψη μου, ἡ θέλησή μου, οἱ ἐπιθυμίες μου, τὰ ἔργα μου, ὅλα, ὅλα εἶναι Χριστός. Καὶ τότε θὰ ἀκτινοβολοῦν στὸ περιβάλλον τους τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, τὶς ἀρετές Του, τὴ Χάρι Του.

2. Οἱ ἅγιοι Πατέρες φωτίσθηκαν καὶ φώτισαν
Ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Κυρίου ἐφαρμόζεται κάλλιστα στοὺς ἁγίους Πατέρες τῆς Συνόδου ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα.
Στὴν ἐποχή τους κατασπάραζαν τοὺς πιστοὺς δύο ἀντίθετες μεταξύ τους αἱρέσεις: ὁ Νεστοριανισμὸς καὶ ὁ Μονοφυσιτισμός. Ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία συγκλονιζόταν ἀπὸ τὶς συγκρούσεις τῶν ὀπαδῶν τους. Ὁ κίνδυνος φοβερός.
Μέσα σὲ τέτοιες συνθῆκες συνεκλήθη ἡ Δ´ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ποὺ ὑ­πῆρξε ἡ πολυπληθέστερη ὅλων τῶν Συνόδων: συμμετεῖχαν σ᾿ αὐτὴν 630 ἐ­πίσκοποι, γεγονὸς ποὺ δείχνει τὴ βαθιὰ ἀγωνία τους γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν πανούργων αἱρετικῶν. Δὲν ἐπιδίωξαν νὰ συνδιαλλαγοῦν μὲ ὁποιαδήπο­τε ἀπὸ τὶς ἀντιμαχόμενες πλευρές. Οὔ­τε ὑπέκυψαν στὶς πιέσεις κρατικῶν καὶ ἐκκλησιαστικῶν παραγόντων. Ἕ­νας ἦ­ταν ὁ πόθος τους: νὰ διαφυλαχθεῖ ἀκέραιη ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη· νὰ δια­τυπωθεῖ ἀλάθητη ἡ ἀλήθεια γιὰ τὸ θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Κυρίου.
Στὴ Σύνοδο συζήτησαν, μελέτησαν, προσευχήθηκαν. Ζήτησαν τὸν θεῖο φω­­τισμό· μὲ φόβο Θεοῦ, μὲ πίστη στὴ φωτιστικὴ δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ ὁδηγεῖ τὴν Ἐκκλησία στὴν ἀλήθεια. Καὶ πράγματι φωτίσθηκαν. Τὸ Ἅ­γιο Πνεῦμα καταύγασε τὶς κεκαθαρμένες ψυχές τους. Ἔτσι, συνέταξαν ἕνα ἀ­νεπανάληπτο κείμενο, ὄντως θεοδίδακτο, θαῦμα ἀλάθητης διατυπώσεως, λεπτῆς θεολογικῆς ἀκρίβειας, ποὺ ἀναδεικνύει καὶ διασώζει τὴν ἀλήθεια ἀκέραιη ἀπὸ τὶς πλάνες τῶν ἀνθρώπινων συλλογισμῶν· διεκήρυξαν ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι τέλειος Θεὸς καὶ τέλειος ἄνθρωπος, «εἷς καὶ ὁ αὐτός».
Οἱ ἅγιοι ἐκεῖνοι Πατέρες εἶχαν ἀγαπήσει ὁλοκάρδια τὸν Κύριο καὶ εἶχαν συνδεθεῖ στενὰ μαζί Του· γι᾿ αὐτὸ καὶ ἀγωνίσθηκαν νὰ μὴν Τὸν προδώσουν στὴν ταραγμένη ἐποχή τους. «Ἐποίη­σαν», γι᾿ αὐτὸ καὶ «ἐδίδαξαν»· φωτίσθη­καν, γι᾿ αὐτὸ καὶ φώτισαν. Μὲ τὴ Χάρι τοῦ Πνεύματος ἀναδείχθηκαν θεολογικὲς διάνοιες. Διότι ἦταν ἅγιοι, θεοφόροι.

***

Σήμερα πολλοὶ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ δὲν ἀγαποῦμε ὁλόψυχα τὸν Χριστό. Γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν ἀκτινοβολοῦμε τὸ φῶς Του. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐπικρατεῖ ὅλο καὶ περισσότερο ἡ ἄποψη ὅτι δὲν ἔχουμε διαφορὲς μὲ τοὺς σύγχρονους αἱρετι­κούς, ὅτι δὲν μᾶς χωρίζει τίποτε· καὶ ὅ­τι, ἀντίθετα, ἔχουμε χρέος ἀγάπης νὰ ἑνωθοῦμε μ᾿ ἐκείνους. Οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου ὅ­μως μᾶς στέλνουν ἐπεῖγον καὶ αἰώνιο τὸ μήνυμα: νὰ φυλάξουμε τὴν πατροπαράδοτη Πίστη μας, νὰ ἀκολουθήσουμε τὴν ἀσκητικὴ ὁδὸ τῶν Ἁγίων. Τότε θὰ πλημμυρίζει καὶ τὴ δική μας ψυχὴ τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ, τότε πραγματικὰ θὰ βιώνουμε ὅτι μία εἶναι ἡ ἀλήθεια ποὺ σώζει, αὐτὴ τὴν ὁποία φυλάττει καὶ διδάσκει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἡ Μία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ· θὰ τὸ βιώνουμε καὶ θὰ τὸ κηρύσσουμε στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης.