Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ

Α.Σ.Ε.Ι.Π.

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ Φιλιπ. δ΄ 4-9

Πρωτότυπο Κείμενο 

Ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. Τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. Μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν. Καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις

ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, να χαίρεστε πάντοτε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Θα το πω και πάλι: να χαίρεστε. Σ’ όλους να δείχνετε την καλοσύνη σας. Ο Κύριος έρχεται σύντομα. Για τίποτε να μην σας πιάνει άγχος, αλλά σε κάθε περίσταση τα αιτήματά σας να τα απευθύνετε στον Θεό με προσευχή και δέηση, που θα συνοδεύονται από ευχαριστία. Και η ειρήνη του Θεού, που είναι ασύλληπτη στο ανθρώπινο μυαλό, θα διαφυλάξει τις καρδιές και τις σκέψεις σας κοντά στον Ιησού Χριστό. Τέλος, αδερφοί μου, ότι είναι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, αξιαγάπητο, καλόφημο, ότι έχει σχέση με την αρετή και είναι άξιο επαίνου, αυτά να έχετε στο μυαλό σας. Αυτά που μάθατε, παραλάβατε κι ακούστε από μένα, αυτά που είδατε σ’ εμένα, αυτά να κάνετε κι εσείς. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί σας.

Σχολιασμός

 Η χαρά στη ζωή του πιστού

Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ακούμε τον απόστολο Παύλο να προτρέπει τους Φιλιππησίους, αλλά και όλους μας, να χαιρόμαστε με τη χαρά που δίνει η κοινωνία με τον Κύριο. Το γεγονός αυτό το επαναλαμβάνει  για δεύτερη φορά, ώστε να το εμπεδώσουμε καλύτερα. Οι χριστιανοί πρέπει να είναι πάντοτε χαρούμενοι και να αναμένουν την έλευση του Κυρίου. Η χαρά στη ζωή του χριστιανού είναι μια σημαντική πτυχή της πνευματικής ζωής. Ο χριστιανός χαίρετε ακόμη και στις θλίψεις, διότι ζει στο φως της χαράς της Αναστάσεως. Ο χριστιανός πρέπει να χαίρετε διότι ο Κύριος είναι «εγγύς», δηλαδή πλησιάζει η ώρα της Δευτέρας Παρουσίας.

Ο απόστολος Παύλος προτρέπει ακόμη τους Φιλιππησίους να δείχνουν σε όλους την καλοσύνη τους. Τους εξηγεί ότι για τίποτα δεν πρέπει να κυριεύονται από άγχος και όποια αιτήματα έχουν να τα απευθύνουν προς τον Θεό με προσευχή και δέηση, και να τα συνοδεύουν με την ευχαριστία προς τον Θεό. Συνεχίζοντας τους εξηγεί ότι η ειρήνη, αλλά και νη χαρά του Θεού, την οποία δεν μπορεί να συλλάβει το ανθρώπινο μυαλό, θα διαφυλάξει τις καρδιές και τις σκέψεις τους κοντά στον Ιησού Χριστό. Τέλος, τους προτρέπει να έχουν στο μυαλό τους καθετί που είναι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, άξιο επαίνου. Αυτά που έχουν μάθει, έχουν παραλάβει, άκουσαν και είδαν στον Απόστολο Παύλο αυτά να κάνουν και αυτοί. Και ο Θεός που δίνει την ειρήνη θα είναι μαζί τους.  Και όλα αυτά συνάμα θα συντελούν στο να έχουν τη χαρά και την ειρήνη στη ζωή τους.    

Το Πάθος και η Ανάσταση του Κυρίου, που θα εορτάσουμε σε λίγες μέρες,  σηματοδότησαν την κατάργηση της φθοράς και του θανάτου. Ο άδης χάνει πλέον την ισχύ του. Πλέον οι άνθρωποι δεν πεθαίνουμε ως κατάδικοι, αλλά με την ελπίδα της μελλοντικής αναστάσεως, που θα γίνει κατά τη Δευτέρα Παρουσία. Γι’ αυτό δεν πρέπει να υπάρχει λύπη στη ζωή μας, αλλά χαρά. Χαρά πνευματική. Ο Κύριος είναι δίπλα μας σε κάθε μας βήμα. Αρκεί να επικαλεστούμε τη βοήθεια και τη στήριξή του.

  «Ο Κύριος εγγύς»

Έχουμε ακούσει στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, μεταξύ άλλων, τον Απόστολο Παύλο να προαναγγέλλει ότι «ο Κύριος έγγυς», δηλαδή ότι ο Κύριος έρχεται σύντομα. Με αυτή την αγγελία που κάνει ο Απόστολος Παύλος και τις προτροπές που απευθύνει, θέλει να επισημάνει ότι η δεύτερη έλευση του Κυρίου είναι «εγγύς», πλησιάζει δηλαδή γι αυτό χρειάζεται διαρκής εγρήγορση. Με τη Γέννηση του Χριστού ξεκινά η πρώτη παρουσία του Κυρίου επί της γης, η οποία κορυφώνεται με το σταυρικό του θάνατο και την Ανάστασή του. Κατά την πρώτη παρουσία του ο Κύριος έκρυπτε τη δόξα της θεότητάς του, την οποία αποκάλυπτε μόνο μέσα από τα θαύματα, τα οποία επιτελούσε και τη διδασκαλία του. Κατά την ημέρα της Μεταμορφώσεως του στο Όρος Θαβώρ, οι τρεις πρόκριτοι μαθητές του ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης είδαν τον Κύριο με όλη τη δόξα και τη μεγαλοπρέπειά του. Η επί γης παρουσία του Κυρίου κορυφώνεται με την Ανάληψη του στους Ουρανούς, σαράντα ημέρες μετά την Ανάσταση. Η Εκκλησιά μας μέσα από την υμνολογία της εξυμνεί θαυμάσια τα γεγονότα τα οποία αφορούν την πρώτη παρουσία του Κυρίου.

Καθώς στην πρώτη παρουσία του ο Κύριος ήρθε κρύπτοντας τη δόξα της θεότητάς του, κατά τη Δευτέρα παρουσία θα έρθει «εν τη δόξη αυτού». Θα έρθει δηλαδή με κάθε επισημότητα θα μπορούσαμε να πούμε, ως Κύριος και Βασιλιάς με όλη τη δόξα και λαμπρότητά του.  Σκοπός της Δευτέρας αυτής παρουσίας του Κυρίου είναι η ολοκλήρωση του έργου της θείας οικονομίας.  Η Βασιλεία του Θεού ήδη υπάρχει από αυτή τη ζωή, αλλά θα επέλθει η πληρότητά της με την έλευση του Κυρίου.

Ο χρόνος της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου είναι άγνωστος στους ανθρώπους, ακόμη και στους Αγγέλους. Αυτό μας το βεβαιώνει ο ίδιος ο Κύριος με κατηγορηματικό τρόπο: «Περί δε της ημέρας εκείνης και ώρας ουδείς οίδεν, ουδέ οι Άγγελοι των ουρανών, είμη ο Πατήρ μου μόνος» (Ματθ. 24,36). Ωστόσο παρά το άγνωστο της ημέρας εκείνης, ο Χριστός έδωσε μερικά «σημεία», τα οποία θα προαναγγείλουν την ημέρα εκείνη. Τις πληροφορίες αυτές μας τις δίνει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο 24ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Αυτά είναι : α) η κήρυξη του Ευαγγελίου σε όλο τον κόσμο, β) η μεγάλη αποστασία των ανθρώπων σε όλη την οικουμένη, γ) η εμφάνιση πολλών ψευδοπροφητών, δ) πόλεμοι, διωγμοί, σεισμοί, πείνα, αρρώστιες, ε) η εμφάνιση του Αντίχριστου, ο οποίος με διάφορες θαυματοποιίες θα επιδιώξει να πλανίσει ακόμη και τους εκλεκτούς. Παρά το άγνωστο της ημέρας εκείνης η Εκκλησία πορεύεται στον κόσμο αυτό και κηρύττει την εσχατολογική προοπτική. Δηλαδή το κήρυγμα της Εκκλησίας υπερβαίνει τα σχήματα του κόσμου αυτού, σπάζει το φράγμα του χρόνου και εισέρχεται στην αιωνιότητα. Δίνει με άλλα λόγια το ελπιδοφόρο μήνυμα της επικράτησης της αιώνιας Βασιλείας του Θεού, η οποία βέβαια ήδη βιώνεται από την παρούσα ζωή, όμως οι πιστοί θα την απολαμβάνουν στην πληρότητά της μετά την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου.

Στην Καινή Διαθήκη υπάρχουν αρκετές αναφορές για τη Δευτέρα Παρουσία. Ο Χριστός βεβαιώνει: «και τότε φανήσεται το σημείον του υίου του ανθρώπου εν τω ουρανώ, και τότε κόψονται πάσαι αι φυλαί της γης και όψονται τον υιόν του ανθρώπου ερχόμενον επί των νεφελών του ουρανού μετά δυνάμεως και δόξης πολλής» (Ματθ. 24, 30). Στην περικοπή της Κρίσεως βεβαιώνει επιπρόσθετα: «όταν δε έλθη ο υιός του ανθρώπου εν τη δόξη αυτού και πάντες οι άγιοι άγγελοι μετ’ αυτού, τότε καθίσει επί θρόνου δόξης αυτού και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη» (Ματθ. 25, 31-32).

Ο Απόστολος Παύλος μας λέει ότι πρώτος αναστήθηκε ο Χριστός, έπειτα θ’ αναστηθούν όσοι είναι δικοί του την ημέρα της παρουσίας του (Α΄ Κορ. 15, 23). Στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή λέει ότι κατά τη Δευτέρα Παρουσία του εμάς που θα είμαστε ακόμα στη ζωή, θα μας αρπάξουν σύννεφα μαζί μ’ εκείνους για να προϋπαντήσουμε τον Κύριο στον αέρα κατά τον ερχομό του (Α΄ Θεσσ. 4, 17). Το πλέον βέβαια εσχατολογικό σε μηνύματα βιβλίο της Καινής Διαθήκης είναι η Αποκάλυψη του Ιωάννη, η οποία αποτελεί μοναδικό στο είδος του Κανονικό βιβλίο της Καινής Διαθήκης. Ο ευαγγελιστής Ιωάννης μας λέει για τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου ότι «ιδού έρχεται μετά των νεφελών και όψεται αυτόν πας οφθαλμός» (1, 7). Και τελειώνοντας το ο Ιωάννης παρουσιάζει την υπόσχεση του Ιησού Χριστού προς τους πιστούς ότι έρχεται σύντομα: «ιδού έρχομαι ταχύ», και απαντά ο ευαγγελιστής με προσευχητική και καταφατική διάθεση «ναι έρχου Κύριε Ιησού».
                       
Εκτός βέβαια από τις πληροφορίες που αντλούμε από τα βιβλία της Αγίας Γραφής αρκετές αναφορές εντοπίζουμε και στους πατέρες της Εκκλησίας μας, πλείστοι των οποίων έχουν ασχοληθεί με το θέμα της έλευσης του Κυρίου. Ο Ιερός Χρυσόστομος μας πληροφορεί για τα σημεία που θα προκληθούν κατά την έλευσή του: «Αφού μεταμορφωθεί η κτίση. Διότι και ο ήλιος θα σκοτισθεί, χωρίς να αφανισθεί, αλλά υποχωρών μπροστά εις το φώς της παρουσίας Εκείνου, και τα άστρα θα πέσουν, διότι δεν θα χρειάζονται πλέον, αφού δεν θα υπάρχει νύκτα, και αι ουράνιαι δυνάμεις θα κλονισθούν, όπως είναι πολύ φυσικόν, βλέποντας την τόσον μεγάλην μεταβολήν που θα γίνεται». Στη συνέχεια μας εξηγεί για ποιό λόγο δεν είναι γνωστός στους πιστούς ο χρόνος της Παρουσίας του Κυρίου: «Δια να μη δείχνουν λοιπόν ενδιαφέρον μόνον κατ’ εκείνην την ώραν, δι’ αυτό δεν τους αποκαλύπτει ούτε την κοινήν ώραν, ούτε την ώραν του καθενός, επειδή θέλει να την περιμένουν διαρκώς, δια να καταβάλλουν προσπάθειαν πάντοτε». (ΕΠΕ, Τόμος 12).

 Το αιφνίδιο και  εγγύτητα της ημέρας Κυρίου

Η ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού δεν είναι σε μας απλά άγνωστη αλλά και θα έλθει αιφνιδιαστικά. Αυτό μας το αποκαλύπτει ο ίδιος ο Κύριος στο Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, λέγοντας ότι θα εμφανιστεί ξαφνικά ως αστραπή και θα είναι τόσο φανερή όπως η αστραπή που η λάμψη της διασχίζει τον ορίζοντα από τη μια άκρη ως την άλλη (Λουκ. 17, 24). Στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο επίσης μας τονίζει ότι πρέπει να αγρυπνούμε και να είμαστε σε εγρήγορση γιατί δεν ξέρουμε πια μέρα είναι που θα έρθει (Ματθ. 25, 42). Ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή μας λέει ότι: «η Ημέρα Κυρίου θα έρθει απροειδοποίητα όπως ο κλέφτης τη νύχτα, όπως οι πόνοι στην έγκυο γυναίκα» (Α΄ Θεσσ. 5, 2-3). Συνεχίζει επίσης  και προτρέπει να μην κοιμόμαστε όπως οι άλλοι αλλά να είμαστε άγρυπνοι και νηφάλιοι (Α΄ Θεσσ. 5, 6). Στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή μας λέει ότι όσοι θα ζουν κατά την ημέρα εκείνη και δεν θα έχουν πεθάνει θα μεταμορφωθούν μέσα σε μια στιγμή, όσο θέλει το μάτι ν’ ανοιγοκλείσει (Α Κορ.15, 51-52).

Στην υμνολογία του Μεγάλου Κανόνος του Αγίου Ανδρέα Κρήτης, ο οποίος ψάλλεται την πρώτη εβδομάδα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής τμηματικά και εξολοκλήρου την Πέμπτη της πέμπτης εβδομάδας, υπάρχει το χαρακτηριστικό κοντάκιο: «ψυχή μου ψυχή μου, ανάστα τι καθεύδεις; Το τέλος εγγίζει, και μέλλεις θορυβείσθαι ανάνηψον ουν, ινα φείσηταί σου Χριστός ο Θεός, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών», το οποίο μας υπενθυμίζει από τη μια πλευρά ότι πλησιάζει η Ημέρα Κυρίου και από την άλλη ότι απαιτείται από εμάς διαρκής εγρήγορση.      

 Η στάση των πιστών

 Η Δευτέρα Παρουσία θα είναι κυρίως ημέρα κρίσης για τους ασεβείς, για όσους δηλαδή αντιτάχθηκαν στο θέλημα του Θεού. Αντιθέτως για τους πιστούς θα είναι ημέρα χαράς γιατί θα απολαύσουν στην πληρότητά της τη Βασιλεία του Θεού. Γι αυτό ο πιστός άνθρωπος δεν φοβάται την έλευση της ημέρας του Κυρίου, αλλά αντίθετα αναμένει με ελπίδα και χαρά την ανατολή της ημέρας εκείνης. Αυτό αλώστε ομολογούμε και στο Σύμβολο της Πίστεως: «Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς». Ένα χαρακτηριστικό τροπάριο το οποίο ψάλλουμε στην αρχή της Μεγάλης Εβδομάδας είναι το: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός και μακάριος ο δούλος, ον ευρήσει γρηγορούντα˙ ανάξιος δε πάλιν, ον ευρήσει ραθυμούντα. Βλέπε ουν ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής, ινα μη τω θανάτω παραδοθής, και της βασιλείας εξω κλεισθής˙ αλλά ανάνηψον κράζουσα˙ Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός˙ προστασίαις των ασωμάτων σώσων ημάς».  Το τροπάριο αυτό της Ακολουθίας του Νυμφίου εμπερικλείει όλη την εσχατολογική διάσταση της ημέρας του Κυρίου.  Ο Κύριος δηλαδή θα έλθει απροειδοποίητα και ξαφνικά, για το λόγο αυτό ο πραγματικά πιστός άνθρωπος πρέπει να ζει σε διαρκή εγρήγορση και αναμονή.     

Ο πιστός άνθρωπος δεν πρέπει να φοβάται και να ταράζεται για τη Δευτέρα Παρουσία. Αντίθετα πρέπει να περιμένει με χαρά την έλευση του Κυρίου. Η έλευση αυτή αποτελεί την ολοκλήρωση της Θείας Οικονομίας και το τέλος της φθοράς και του θανάτου. Γι’ ατό και η Δευτέρα Παρουσία αποτελεί το πλέον αισιόδοξο και ελπιδοφόρο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας.

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ  Ιω. ιβ’ 1-18,

Πρωτότυπο Κείμενο

Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. Ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. Λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; Εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ’ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. Εἶπεν οὖν ὁ Ἰησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. Τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ’ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε. Ἔγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν Ἰουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν Ἰησοῦν μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. Ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι’ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν Ἰουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν Ἰησοῦν. Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Εὑρὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ’ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου. Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ’ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ Ἰησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ’ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. Ἐμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ’ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. Διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.

Νεοελληνική Απόδοση

Έξι μέρες πριν από το Πάσχα, ήρθε ο Ιησούς στη Βηθανία, όπου έμενε ο Λάζαρος, που είχε πεθάνει και ο Ιησούς τον ανέστησε από τους νεκρούς. Ετοίμασαν, λοιπόν, εκεί για χάρη του δείπνο, και η Μάρθα υπηρετούσε, ενώ ο Λάζαρος ήταν ένας απ’ αυτούς που παρακάθονταν μαζί με τον Ιησού στο δείπνο. Τότε η Μαρία πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου κι άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια του, κι όλο το σπίτι γέμισε με την ευωδιά του μύρου. Λέει τότε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας από τους μαθητές του, αυτός που σκόπευε να τον προδώσει: «Γιατί να μην πουληθεί αυτό το μύρο για τριακόσια αργυρά νομίσματα, και τα χρήματα να διανεμηθούν στους φτωχούς;» Αυτό το είπε όχι γιατί νοιαζόταν για τους φτωχούς, αλλά γιατί ήταν κλέφτης και, καθώς διαχειριζόταν το κοινό ταμείο, συχνά κρατούσε για τον εαυτό του από τα χρήματα που έβαζαν σ’ αυτό. Είπε τότε ο Ιησούς: «Άφησέ την ήσυχη· αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Οι φτωχοί πάντοτε θα υπάρχουν κοντά σας, εμένα όμως δε θα με έχετε πάντοτε». Πλήθος πολύ από τους Ιουδαίους της πόλεως έμαθαν ότι ο Ιησούς βρίσκεται εκεί και ήρθαν για να δουν όχι μόνο αυτόν αλλά και το Λάζαρο, που τον είχε αναστήσει από τους νεκρούς. Γι’ αυτό οι αρχιερείς αποφάσισαν να σκοτώσουν και το Λάζαρο, επειδή εξαιτίας του πολλοί Ιουδαίοι εγκατέλειπαν αυτούς και πίστευαν στον Ιησού. Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για τη γιορτή του Πάσχα, όταν άκουσαν ότι έρχεται ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα, πήραν κλαδιά φοινικιάς, και βγήκαν από την πόλη να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: Δόξα στο Θεό! Ευλογημένος αυτός που έρχεται σταλμένος από τον Κύριο! Ευλογημένος ο βασιλιάς του Ισραήλ! Ο Ιησούς είχε βρει ένα γαϊδουράκι και κάθισε πάνω του, όπως λέει η Γραφή: Μη φοβάσαι θυγατέρα μου, πόλη της Σιών· να που έρχεται σ’ εσένα ο βασιλιάς σου, σε γαϊδουράκι πάνω καθισμένος. Αυτά στην αρχή δεν τα κατάλαβαν οι μαθητές του· όταν όμως ο Ιησούς ανυψώθηκε στη θεία δόξα, τότε τα θυμήθηκαν. Ό,τι είχε γράψει για κείνον η Γραφή, αυτά και του έκαναν. Όλοι, λοιπόν, εκείνοι που ήταν μαζί με τον Ιησού, όταν φώναξε το Λάζαρο από τον τάφο και τον ανέστησε από τους νεκρούς, διηγούνταν αυτά που είχαν δει. Γι’ αυτό ήρθε το πλήθος να τον προϋπαντήσει, επειδή έμαθαν ότι αυτός είχε κάνει το θαυμαστό αυτό σημείο.

Σχολιασμός

Κυριακή των Bαΐων η σημερινή  και το ευαγγελικό ανάγνωσμα το οποίο ακούσαμε, αναφέρεται στη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όσοι παρακολουθήσαμε τα ευαγγελικά αναγνώσματα που διαβάστηκαν κατά τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, γίναμε μάρτυρες τις πορείας που ακολούθησε ο Χριστός προς τα Ιεροσόλυμα. Μέσα από αυτή την πορεία φανερώνει αρκετές φορές αυτά τα οποία πρόκειται να ακολουθήσουν στα Ιεροσόλυμα, τη σύλληψη του το πάθος του τον θάνατο αλλά και την ένδοξο ανάσταση του. Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες τις αρχής όλων αυτών με την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Το δείπνο στην οικία του Λαζάρου και η άλειψη του Χριστού με μύρο

Η ευαγγελική περικοπή αρχίζει με το δείπνο, το οποίο παρατίθεται προς το Χριστό στη Βηθανία στο σπίτι του Λαζάρου. Στο δείπνο αυτό εκτός από το Χριστό και τους υπόλοιπους καλεσμένους κάθεται και ο Λάζαρος ο οποίος είχε αναστηθεί από το Χριστό. Το γεγονός της αναστάσεως του Λαζάρου γεμίζει με χαρά και ευγνωμοσύνη τις ψυχές των αδελφών του Μάρθας και Μαρίας οι οποίες παραθέτουν ευχαριστήριο δείπνο στο Χριστό, αλλά παράλληλα γεμίζει με μίσος τις ψυχές των Αρχιερέων των Γραμματέων και των Φαρισαίων οι οποίοι έβλεπαν ότι μετά από αυτό ο λαός είχε πιστέψει στο Χριστό ότι είναι ο Μεσσίας που ανέμεναν. Οι αρχιερείς βλέποντας αυτό άρχισαν να σκέφτονται πώς να το σταματήσουν και βλέποντας ότι δεν υπήρχε άλλος τρόπος παίρνουν την απόφαση να εξοντώσουν τον Λάζαρο και ξεκινούν να σκέφτονται διάφορους τρόπους.

Στη διάρκεια του δείπνου η αδελφή του Λαζάρου η Μαρία παίρνει μια λίτρα μύρο από γνήσια και πολύτιμη νάρδο και άλειψε τα πόδια του Χριστού και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Η ευωδία του μύρου πλημμύρισε όλο το σπίτι. Η αυθόρμητη αυτή πράξη της Μαρίας φανερώνει την αγάπη και την ταπείνωση της προς το Χριστό χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Το να λύσει τα μαλλιά της μια γυναίκα και να σκουπίσει τα πόδια κάποιου ήταν κάτι το πολύ εξευτελιστικό το οποίο θα την ξεφτίλιζε στα μάτια του κόσμου. Αυτό όμως δεν την εμποδίζει καθόλου από το να εκφράσει αυτό που νιώθει ελεύθερα προς το πρόσωπο του Χριστού. Βλέποντας τη σκηνή αυτή ένας από τους μαθητές του ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, αυτός που επρόκειτο να τον προδώσει και να τον παραδώσει, δεν άντεξε και δυσανασχέτησε. Λέγει λοιπόν, γιατί αυτό το πολύτιμο μύρο δεν πουλήθηκε για 300 δηνάρια και να δοθούν στους φτωχούς. Αυτό το είπε όχι επειδή τον ενδιέφεραν οι φτωχοί, αλλά επειδή ήταν κλέφτης κι είχε το κοινό ταμείο από το οποίο κρατούσε συχνά χρήματα για τον εαυτό του από αυτά που έβαζαν μέσα σ’ αυτό.

Βλέποντας την αντίδραση αυτή του Ιούδα ο Χριστός του απαντά δίνοντας του μια άλλη ερμηνεία σ’ αυτή την πράξη που κάνει η Μαρία. Του λέει ότι το κάνει αυτό για την ημέρα του ενταφιασμού του. Και ότι οι φτωχοί πάντοτε θα είναι κοντά τους ενώ αυτόν δεν θα τον έχουν για πολύ καιρό ακόμη ανάμεσα τους. Μέσα από αυτή την ερμηνεία που δίνει ο Χριστός στην πράξη της Μαρίας γίνεται έμμεση αναφορά ώστε να προετοιμαστούν οι μαθητές του αλλά και οι υπόλοιποι που βρισκόντουσαν εκεί στο δείπνο γι αυτά που επρόκειτο να επακολουθήσουν στο άμεσο προσεχές διάστημα, δηλαδή τον θάνατο και τον ενταφιασμό του Χριστού.

«Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»

Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για την γιορτή του Πάσχα από όλα τα μέρη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που υπήρχαν Εβραϊκές κοινότητες, όταν άκουσε ότι έρχεται ο Χριστός στα Ιεροσόλυμα πήραν κλαδιά φοινικιάς και βγήκαν από την πόλη για να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κύριου, βασιλεύς του Ισραήλ». Ο Χριστός σε όλη τη διάρκεια της επιγείου παρουσίας του κάνει ότι είναι σύμφωνο με τις Γραφές. Μέσα από τις γραφές φαίνεται να προεικονίζεται το όλο έργο του Χριστού. Έτσι και τώρα επιλέγει να εισέλθει στην Ιερουσαλήμ πάνω σε ένα γαϊδουράκι όπως είναι γραμμένο στις γραφές: «Μη φοβάσαι θυγατέρα μου πόλη της Σιών να που έρχεται σε σένα ο βασιλιάς σου σε γαϊδουράκι πάνω καθήμενος». Με αυτή του την είσοδο εκπληρώνεται η προφητεία του Ζαχαρία η οποία λέει «είπατε τη θυγατρί Σιών, ίδου ο βασιλέυς σου έρχεται σοι πραύς και επιβεβηκώς επι όνον και πώλον υιον υποζυγίου». Ο Χριστός έρχεται με πραότητα και ειρήνη εν αντιθέσει με τους βασιλείς της εποχής εκείνης που ερχόντουσαν με βουή για να δείξουν τη δύναμη τους. Έρχεται απεσταλμένος από τον Θεό και ευλογούμενος από τους ανθρώπους.» «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».            

Ο λαός επεφύλαξε μια θριαμβευτική υποδοχή στο Χριστό καθώς έμπαινε στα Ιεροσόλυμα έχοντας στο μυαλό του ότι έρχεται ένας επίγειος βασιλείας, που θα ελευθερώσει τον Ισραήλ από τους εχθρούς του. Δεν σκέπτονται καθόλου την πνευματική ελευθερία την οποία έρχεται να τους προσφέρει λυτρώνοντας τους από τα δεσμά της φθοράς και του θανάτου. Η υποδοχή που του επεφύλαξε ο λαός ήταν ένας ενθουσιασμός παρά μια ενσυνείδητη πράξη η οποία έληξε μετά από πέντε μέρες. Τώρα τον υποδέχονται σαν βασιλέα σταλμένο από τον Θεό ενώ πέντε μέρες αργότερα ζητούν τον θάνατο του φωνάζοντας «άρον, άρον, σταύρωσον Αυτόν». Τα Βάϊα και οι φοίνικες με τα οποία τον υποδέχονται αποτελούν σύμβολα νίκης και θριάμβου. Με αυτά υποδέχονταν τους βασιλείς όταν επέστρεφαν νικηφόροι από κάποια μάχη. Με αυτά υποδέχονται το Χριστό που αποτελεί τον Νικητή του Άδου, της φθοράς και του θανάτου.

Οι Φαρισαίοι βλέποντας όλη αυτή την λαμπρά υποδοχή που του επεφύλαξα ο λαός λαμβάνουν οριστικά την απόφαση για να τον θανατώσουν. Ο Χριστός είχε κατά τη γνώμη τους γίνει επικίνδυνος γιατί ολοένα και περισσότερο αυξάνονταν οι οπαδοί του και έφευγαν από αυτούς. Αν τον θανάτωναν, ο λαός θα τον ξεχνούσε και θα τέλειωνε όλη αυτή η αναστάτωση που προκλήθηκε ανάμεσα στο λαό. Έτσι αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία για να τον συλλάβουν και να στρέψουν τον λαό εναντίων του. Εκτός όμως από τον Χριστό το μίσος τους στρεφόταν και προς το Λάζαρο ο οποίος αποτελούσε ένα ζωντανό θαύμα. Για να γλυτώσει ο Λάζαρος από την μανία των συμπατριωτών του καταφεύγει στην Κύπρο και συγκεκριμένα στην πόλη της Λάρνακας όπου και ζει το υπόλοιπο της ζωής του.

Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά ουσιαστικά απόψε και καλούμαστε ο καθένας ξεχωριστά να πορευθεί τη δική του πορεία συμπορευόμενος, συσταυρούμενος και συναναστήμενος με το Χριστό. Ας εξετάσει ο καθένας τον εαυτό του με ποίο τρόπο θέλει να ακολουθήσει αυτή την πορεία. Επιφανειακά και να τον αρνηθεί αργότερα, συγκινησιακά και να τον ξεχάσει μετά το πέρας των εορτών, ή όπως η Εκκλησία μας μυσταγωγεί μέσα από τις ιερές ακολουθίες έτσι ώστε να καταφέρουμε να μείνουμε παντοτινά ενωμένοι μαζί του χαιρόμενοι στην βασιλεία που μας προσφέρει.